ZDROWIE I AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNY
ZDROWIE I AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA DZIECKA W WIEKU PRZEDSZKOLNY
Promocja zdrowia ma na celu zwiększenie wśród społeczeństwa odpowiedzialności za swoje zdrowie i podejmowanie wysiłków na rzecz jego poprawy. Edukacja zdrowotna w ujęciu tradycyjnym rozumiana była jako ochrona zdrowia lub jego poprawa przez świadome uczenie się i modyfikowanie zachowań. Głównym celem tak pojmowanej edukacji było przede wszystkim upowszechnianie wiedzy na temat zdrowia oraz poradnictwo w odniesieniu do zagrożeń zdrowia. Jest to na pewno bardzo ważne, jednak o wiele bardziej istotne i zasadne jest promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia od najmłodszych lat. Bowiem właśnie w okresie wczesnego dzieciństwa najłatwiej ukształtować odpowiednie postawy, nawyki oraz przyzwyczajenia.
Koncepcja wszechstronnej edukacji zdrowotnej dzieci propagowana przez WHO, UNESCO, UNICEF skupia się wokół kilku ważnych punktów:
*holistyczne podejście do zdrowia we wszystkich jego aspektach,
*uwzględnienie czynników warunkujących zdrowie związanych z ludźmi i środowiskiem,
*wykorzystanie okoliczności sprzyjających edukacji zdrowotnej
(chodzi tutaj o wszelkie programy również nieformalne, autorskie, sytuacje edukacyjne i wzorce osobowe),
*dążenie do harmonizowania wiedzy o zdrowiu, którą dziecko uzyskuje z kilku źródeł (rodzice ,nauczyciele, rówieśnicy, środki masowego przekazu, reklama),
*zachęcanie dzieci do zdrowego stylu życia,
*stwarzanie w placówkach oświatowych warunków i możliwości sprzyjających zdrowiu.
Budowanie ”świadomości prozdrowotnej” to nie tylko przekazywanie wiedzy, ale również odpowiedzialność za własne zdrowie. Dobry stan zdrowia warunkuje prawidłowe przystosowanie się do środowiska społecznego. Dobre samopoczucie, ruch, odporność organizmu umożliwia systematyczne uczęszczanie do przedszkola, a także ułatwia zabawę
i naukę.
Edukacja zdrowotna w przedszkolu powinna opierać się na potrzebach zdrowotnych wychowanka, które zależne są od rozwoju dziecka. Świadomość i odpowiedzialność rozwijają się wraz z wiekiem. Aktywny i świadomy udział dziecka w nabywaniu wiedzy oraz umiejętności wzrasta wraz z wiekiem. Edukację zdrowotną dzieci w wieku przedszkolnym
należy rozumieć jako zamierzony proces planowych działań dydaktyczno-wychowawczych uwzględniających rozwój psychofizyczny i społeczny dziecka. Proces ten powinien w dłuższej perspektywie wzbogacić wiedzę dzieci z dziedziny zdrowia, wykształcić u nich postawę „prozdrowotną”, umożliwić nabycie określonych umiejętności oraz przyswojenie prawidłowych przyzwyczajeń i nawyków higieniczno-zdrowotnych.
Cele edukacji zdrowotnej są określone w różny sposób, zależnie od przyjętej definicji i koncepcji. Zdrowie według WHO to nie tylko nieobecność choroby i niedołęstwa, ale to także stan dobrego samopoczucia fizycznego, psychicznego i społecznego. Przyjęcie takiej definicji zdrowia wymaga od nas oparcia edukacji zdrowotnej na czterech filarach.
1.Uczyć się , aby wiedzieć.
2.Uczyć się, by móc oddziaływać na swoje środowisko.
3.Uczyć się, aby żyć wspólnie.
4.Uczyć się, aby być.
Należy pamiętać, że realizacja celów powinna odbywać się w warunkach zdrowia, bezpieczeństwa i radosnego dzieciństwa. Działania dydaktyczno-wychowawcze muszą obejmować dzieci, rodziców i nauczyciela. Podmiotem procesu edukacji jest dziecko jako jednostka określana mianem „Ja”. Każde dziecko to indywidualność. Należy bazować przede wszystkim na zainteresowaniach dziecka, bo to właśnie one pozwolą nam na wzbudzenie motywacji do podejmowania działań mających na celu dbanie o własne zdrowie.
Okres wieku przedszkolnego to szczególny etap w życiu dziecka. Niewątpliwie ma on olbrzymi wpływ na zmiany jakie zachodzą w indywidualnym rozwoju dziecka.
Każde dziecko bowiem ma odmienne tempo i rytm rozwoju. Ważne jest, aby dziecko miało możliwość podejmowania spontanicznych działań pozwalających na poznanie siebie i otaczającej rzeczywistości oraz oddziaływania na najbliższe środowisko. Oczywiście nie mniej istotne jest realizowanie zadań założonych przez nauczyciela.
Zdrowie jest jedną z najważniejszych wartości w życiu każdego człowieka. Odgrywa istotną rolę w procesie dydaktyczno-wychowawczym. Równowaga fizjologiczna i psychiczna pomiędzy organizmem dziecka a otaczającym je środowiskiem biofizycznym i społecznym ułatwia nabywanie wiedzy, umiejętności, przyzwyczajeń i nawyków ważnych w całym naszym życiu. Z kolei zachwianie tej równowagi jest przyczyną złego samopoczucia,
chorób które zakłócają prawidłowy przebieg edukacji. Edukacja zdrowotna w wieku przedszkolnym powinna być łącznikiem pomiędzy wiedzą i doświadczeniem dziecka wyniesionym z domu, a tym co powinno znać i umieć oraz rozumieć, kiedy wkroczy w dorosłe życie. Swoim zakresem obejmuje profilaktykę wraz z edukacją prozdrowotną oraz kształtowanie czynnych postaw wobec zdrowia, bezpieczeństwa, higieny, tężyzny fizycznej i sprawności ruchowej.
Wszystkie działania podejmowane w przedszkolu muszą być wspierane przez rodzinę dziecka, inaczej bowiem przekazywana wiedza jest niewiarygodna. Dlatego warunkiem prawidłowego przebiegu edukacji zdrowotnej jest współdziałanie rodziców i nauczycieli. Bliski kontakt emocjonalny rodziców i dzieci sprzyja utrwalaniu postaw prozdrowotnych. Współpraca powinna obejmować wspólne działania mające na celu preferowanie przez dziecko zdrowego stylu życia. Żadna ze stron nie może wyciszać ani nadmiernie stymulować zainteresowania dziecka własnym zdrowiem. Zdobywanie przez dziecko określonych doświadczeń w toku wczesnej edukacji nie tylko w przedszkolu pozwala na powolne wprowadzenie go w świat w którym żyje i dorasta. Dzieciństwo jest tym okresem w życiu człowieka, w którym kształtują się jego postawy determinujące aktualne i przyszłe zachowania dotyczące zdrowia.